Paleografia ruska to tradycyjna polska nazwa nauki pomocniczej historii, zajmujacej sie prawidlowosciami rozwoju cyrylicy, pisma slowianskiego stworzonego w Bulgarii w koncu IX wieku, dzieki ktoremu mamy dostep do imponujacej spuscizny pismienniczej Slowian Wschodnich. Pismo to w swojej tysiacletniej historii przechodzilo rozne koleje losu. Adaptowane do jezykow Slowian poludniowych i wschodnich, w XVIII wieku stalo sie podstawa do opracowania alfabetu rosyjskiego, ktory z kolei stal sie wzorem dla kilkudziesieciu alfabetow, stosowanych zarowno do wielu jezykow slowianskich (rosyjski, ukrainski, bialoruski, serbski, bulgarski, macedonski), jak i nieslowianskich narodow Zwiazku Radzieckiego i Mongolii. Do XVII wieku cyrylica byla pismem stosowanym w W. Ks. Litewskim i na ziemiach ruskich Krolestwa Polskiego.
Ksiazka ta powstala z checi przedstawienia polskiemu czytelnikowi w miare pelnego obrazu dziejow paleografii ruskiej jako dyscypliny naukowej, a jednoczesnie stworzenia nowego podrecznika do praktycznej nauki czytania rekopisow cyrylickich od najdawniejszych po te, ktore pochodza z XX wieku. Tylko posiadanie takich umiejetnosci pozwoli na rozumienie i samodzielne poznawanie rekopismiennego dorobku naszych wschodnich sasiadow, Bialorusinow, Rosjan i Ukraincow, poslugujacych sie pismem pochodzenia cyrylickiego, oraz czytanie i interpretacje rekopisow cyrylickich powstalych na terytorium dawnej Rzeczypospolitej i akt biurokracji rosyjskiej dzialajacych na ziemiach polskich w okresie zaborow. Aby zadania te bardziej przyblizyc czytelnikowi polskiemu, tresc zostala wzbogacona o inne nauki pomocnicze stanowiace odrebne dyscypliny, chronologie, metrologie i dyplomatyke, w zakresie odnoszacym sie do obszaru wschodnio-slowianskiego.